Reuters dẫn lời hai quan chức am hiểu vấn đề ngày 10/2 cho biết kế hoạch thúc đẩy châu Âu mua vũ khí Mỹ để chuyển cho Ukraine,nếu trở thành hiện thực,sẽ giúp trấn an giới lãnh đạo nước này khi nhiều người lo ngại Tổng thống Mỹ Donald Trump có thể chặn viện trợ quân sự cho Kiev.

Các quan chức Mỹ,trong đó có đặc phái viên phụ trách vấn đề Ukraine Keith Kellogg,sẽ thảo luận về khả năng tiến hành thương vụ với các đồng minh châu Âu tại Hội nghị An ninh Munich tuần này,theo hai nguồn tin.

Đây là một trong nhiều ý tưởng mà chính quyền Trump đang thảo luận để có thể tiếp tục chuyển vũ khí Mỹ đến Ukraine mà không phải chi thêm những khoản đáng kể từ ngân sách. Các nước châu Âu từng mua vũ khí của Mỹ để viện trợ cho Ukraine dưới thời cựu tổng thống Joe Biden.

Binh sĩ Ukriane cạnh lô đạn pháo 155 mm tại tỉnh Donetsk tháng 4/2024. Ảnh: Reuters

Trong cuộc phỏng vấn ngày 10/2,đặc phái viên Kellogg từ chối xác nhận thông tin,song nhấn mạnh "Mỹ muốn bán vũ khí do mình sản xuất vì điều này củng cố nền kinh tế trong nước". Ông khẳng định những lô vũ khí được cựu tổng thống Biden phê duyệt đang trong quá trình chuyển tới Ukraine.

Một số quan chức Mỹ những ngày qua tuyên bố chính quyền Tổng thống Trump muốn thu hồi hàng tỷ USD mà nước này đã chi cho Ukraine,yêu cầu châu Âu làm nhiều hơn để hỗ trợ. "Nguyên tắc cơ bản là châu Âu phải có trách nhiệm đối với xung đột này trong tương lai",cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Mike Waltz nói hôm 9/2.

Chưa rõ các nước châu Âu sẽ mua vũ khí Mỹ để viện trợ cho Ukraine thông qua hợp đồng với các tập đoàn quốc phòng hay trực tiếp trả tiền kho khí tài rút từ kho dự trữ của Mỹ. Một số hợp đồng thương mại có thể mất vài năm để hoàn thành.

Binh sĩ Ukraine vác đạn pháo gần thành phố Chasov Yar,tỉnh Donetsk,ngày 10/1. Ảnh: AP

Chính quyền Tổng thống Trump đã thảo luận suốt nhiều tuần rằng có nên tiếp tục cung cấp vũ khí cho Ukraine hay không và bằng cách nào. Ông Trump từng bày tỏ ý định sẽ cắt mọi viện trợ cho Ukraine,song một số cố vấn khuyên rằng Washington nên duy trì hỗ trợ quân sự cho Kiev,đặc biệt khi các cuộc đàm phán hòa bình có thể bị trì hoãn tới cuối năm nay.

Giới chức Ukraine,trong đó có Tổng thống Volodymyr Zelensky,nói rằng nước này cần thêm đảm bảo an ninh trước khi đàm phán với Nga.

Washington và Moskva đang đưa ra thông điệp trái ngược về triển vọng đàm phán hòa bình,làm dấy lên nghi ngờ về khả năng ông Trump có thể thuyết phục Nga và Ukraine ngồi vào bàn đàm phán trong những tháng tới.

Hai nguồn tin chính phủ Mỹ cho biết Nhà Trắng có thể mất nhiều tháng để hoàn tất kế hoạch chấm dứt chiến sự,cũng như cần giải quyết một số vấn đề khác trước khi làm trung gian cho đàm phán.

Mỹ là bên viện trợ nhiều nhất cho Ukraine sau khi xung đột bùng phát với khoản hỗ trợ lên đến 175 tỷ USD. Tuy nhiên,Ukraine chỉ nhận trực tiếp 106 tỷ USD,gồm 69,8 tỷ USD viện trợ quân sự,33,3 tỷ USD hỗ trợ tài chính và 2,8 tỷ USD viện trợ nhân đạo.

Nguyễn Tiến (Theo AFP,Reuters,AP)